Frans componist en conservatoriumdocent
Geboren: 11 oktober 1863, Velletri (destijds in de Pauselijke Staten)
Overleden: 2 februari 1919, Parijs
Rustplaats: Cimetière du Père Lachaise, Parijs
Xavier Henry Napoléon Leroux werd geboren als zoon van Félix Leroux, kapelmeester bij militaire muziekkorpsen. Hij studeerde aan het Conservatoire de Paris, waar hij les kreeg van onder meer Jules Massenet en Théodore Dubois. In 1885 won hij de prestigieuze Premier Grand Prix de Rome met zijn cantate Endymion.
Vanaf 1896 doceerde hij harmonie aan het Conservatorium van Parijs. Als leraar had hij een grote invloed op een nieuwe generatie Franse musici, onder wie Paul Paray, Henri Mulet, Eugène Bigot en Roger Désormière.
Leroux bouwde een omvangrijk en veelzijdig oeuvre op, met de nadruk op opera’s en toneelmuziek. Zijn stijl werd gekenmerkt door lyriek, expressieve melodieën en rijke orkestratie, passend binnen de Franse naturalistische operatraditie.
Evangéline (1895)
Vénus et Adonis (1897)
Astarté (1901)
La Reine Fiammette (1903)
William Ratcliff (1906)
Le Chemineau (1907) – zijn meest succesvolle werk, met meer dan honderd opvoeringen aan de Opéra-Comique
Théodora (1907)
Le Carillonneur (1913)
La Fille de Figaro (1914)
Les Cadeaux de Noël (1915) – een ontroerende kerstopera geschreven tijdens de Eerste Wereldoorlog
1814 (1918)
Nausithoé (postuum uitgevoerd in 1920)
Leroux componeerde ook toneelmuziek, liederen, koorwerken en orkestmuziek. Zijn stijl was toegankelijk, dramatisch en melodisch verfijnd.
Leroux werd onderscheiden met de Légion d'honneur en genoot een uitstekende reputatie als componist en docent. Zijn opera Le Chemineau wordt nog altijd beschouwd als een sleutelwerk binnen de Franse operacultuur van het fin de siècle.
Xavier Leroux overleed in 1919 in Parijs en werd begraven op Cimetière du Père Lachaise. Zijn nalatenschap leeft voort in zijn muziek en in de invloed die hij als pedagoog heeft gehad op een hele generatie Franse musici.