04 | FAURE Félix (1841-1899)

Félix Faure (1841–1899)

De president die stierf in de armen van zijn minnares

Félix Faure werd in 1841 geboren in Parijs, als zoon van een meubelmaker. Hij werkte zich vanuit eenvoudige komaf omhoog, eerst als leerlooier, later als zakenman in de scheepvaart. Zijn talent om zich te bewegen tussen de wereld van handel, politiek en invloedrijke netwerken bracht hem uiteindelijk naar de Republiek.

In 1881 werd hij gekozen tot parlementslid en daarna klom hij gestaag hogerop: staatssecretaris van de Marine, vicevoorzitter van de Kamer en uiteindelijk, in 1895, tot ieders verrassing, president van de Franse Republiek. Men zag hem als een man van de middenweg, een geschikte “notabele” die geen scherpe kanten had.

Tijdens zijn presidentschap hield hij zich vooral bezig met buitenlandse politiek. Hij speelde een rol in de Frans-Russische alliantie, die Frankrijk meer zekerheid gaf tegenover Duitsland. Ook kreeg hij te maken met de Dreyfus-affaire, het nationale schandaal rond de ten onrechte veroordeelde Joodse officier Alfred Dreyfus. Faure stond bekend als tegenstander van herziening van de zaak, wat hem bij de republikeinse intellectuelen niet geliefd maakte.

Toch zou Félix Faure niet om zijn politieke daden de geschiedenisboeken ingaan, maar om zijn dood. Op 16 februari 1899 stierf hij plotseling in het Élysée, op 58-jarige leeftijd. Officieel sprak men van een beroerte. Maar vrijwel meteen ging het gerucht rond dat Faure was gestorven in de armen van zijn minnares, Marguerite Steinheil, tijdens een liefdesontmoeting. De pers smulde ervan, en binnen de kortste keren stond heel Parijs op zijn kop.

Satirici en politici grepen de anekdote gretig aan. Clemenceau zou spottend hebben gezegd: “Il voulait être César, il ne fut que Pompée” (“Hij wilde Caesar zijn, maar hij werd slechts Pompeius”) – een woordspeling die verwees naar zowel politieke ambitie als seksuele overgave.

Zijn begrafenis kreeg staatsie, maar de schaduw van zijn “schandaal” bleef aan hem kleven. Tot op de dag van vandaag wordt Félix Faure in Frankrijk vaak eerder herinnerd om de omstandigheden van zijn dood dan om zijn presidentschap.